Trong xu thế tái thiết sau đại dịch Covid-19, Việt Nam xác định lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo làm đòn bẩy đưa nền kinh tế bứt phá. Những điểm nhấn sau đây của nền Khoa học và Công nghệ (KH&CN) sẽ là những căn cứ quan trọng, là nền tảng vững chắc cho sự phát triển nền kinh tế nước ta trong năm 2023 và những năm tiếp theo.
Hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam tăng 5 bậc toàn cầu do StartupBlink công bố.
StartupBlink (Trung tâm nghiên cứu và lập bản đồ Hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu) công bố Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam năm 2022 xếp thứ 54/100 trên Bảng xếp hạng toàn cầu (tăng 5 bậc so với năm 2021). Bên cạnh đó, ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương, xếp hạng của Việt Nam cũng tăng thêm 01 hạng (từ vị trí thứ 13 lên vị trí thứ 12). Ở Đông Nam Á, Việt Nam vươn từ thứ 6 lên thứ 5 và được dự báo có khả năng vượt qua đất nước Thái Lan (thứ 4 trong khu vực) trong năm sau, nếu nước ta tiếp tục duy trì được mức đà tăng trưởng tích cực như hiện nay.
Có thể nhận thấy rằng, sự lớn mạnh của Hệ sinh thái là kết quả nỗ lực sau 8 năm kể từ lần đầu tiên Việt Nam tổ chức Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Cùng với đó, cơ chế, chính sách cũng dần được cải thiện. Điều này thể hiện trên Bảng xếp hạng chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII), Việt Nam từ hạng 52/141 quốc gia/nền kinh tế (năm 2015) đã đạt hạng 48/132 (năm 2022) và trở thành một trong 3 nền kinh tế thu nhập trung bình có tốc độ tăng trưởng hiệu suất đổi mới nhanh nhất cho đến nay.
Xây dựng Bảng phân hạng năng lực công bố về trí tuệ nhân tạo (AI)
Báo cáo mới nhất về chỉ số sẵn sàng trí tuệ nhân tạo (AI) cho thấy Việt Nam xếp hạng 55 toàn cầu (tăng 7 bậc so với với năm 2021) và xếp thứ 6/10 trong ASEAN. Theo thông tin từ Bộ KH&CN, kết quả trên vừa được công bố trong báo cáo "Chỉ số sẵn sàng AI của Chính phủ (Government AI Readiness Index) năm 2022" do Oxford Insights (Vương quốc Anh) thực hiện.
Bộ Khoa học và Công nghệ cùng các đối tác đã xây dựng Bảng phân hạng năng lực công bố về lĩnh vực trí tuệ nhân tạo của các cơ sở nghiên cứu và đào tạo tại Việt Nam. Khi có Bảng xếp hạng riêng cho Việt Nam, cộng đồng học thuật, học sinh, sinh viên sẽ lựa chọn được nơi học tập, công tác; các cơ sở có tham chiếu, phân tích được điểm mạnh, yếu để làm tốt nghiên cứu, đào tạo. Qua bảng xếp hạng này, cơ quan quản lý nhà nước cũng có thông tin để đánh giá, từ đó đầu tư và có kế hoạch giao nhiệm vụ phù hợp.
Hoạt động kết nối, thúc đẩy ứng dụng, truyền cảm hứng trong giới nghiên cứu trí tuệ nhân tạo năm 2022 cũng được đẩy mạnh, điểm nhấn là Ngày hội trí tuệ Việt Nam (AI4VN). Sau bốn năm tổ chức, sự kiện lần thứ 5 thu hút sự quan tâm của các cơ quan ban hành chính sách, nhà quản lý, tập đoàn công nghệ, đơn vị nghiên cứu... Hoạt động này cũng góp phần hiện thực hóa Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030.
Việt Nam lần đầu có Ngày Chuyển đổi số quốc gia
Tại Quyết định số 505/QĐ-TTg ngày 22/4/2022, Thủ tướng Chính phủ quyết định lấy ngày 10 tháng 10 hằng năm là Ngày Chuyển đổi số quốc gia. Đây là một ngày ý nghĩa với công cuộc chuyển đổi số tại Việt Nam. Ngày Chuyển đổi số quốc gia Việt Nam đầu tiên được tổ chức ngày 10/10/2022. Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá "đây là sự kiện quan trọng, thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, phát triển nền kinh tế số, xã hội số và công dân số". Sự kiện ra đời với ba mục tiêu chính: Thúc đẩy triển khai chuyển đổi số quốc gia; nâng cao nhận thức của người dân và toàn xã hội về vai trò, ý nghĩa, lợi ích của chuyển đổi số và thúc đẩy sự tham gia của cả hệ thống chính trị, đồng bộ ở các cấp và sự tham gia của toàn dân.
Ngày Chuyển đổi số quốc gia là một trong những dấu mốc nổi bật trong hành trình chuyển đổi số tại Việt Nam năm nay. Theo báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông, Việt Nam đã đạt được các thành tích trong chuyển đổi số, như tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến đủ điều kiện được đưa lên mức độ 4 ước đạt 100%, tăng 4% so với năm 2021; tỷ lệ hồ sơ được xử lý trực tuyến đạt 52,8% trên tổng số hồ sơ hành chính, tăng 17,5%...
Việt Nam thành lập Hiệp hội blockchain
Yield Guild Games (YGG) đang là một trong những Blockchain Game Guild lớn nhất thế giới, hoạt động dưới mô hình tổ chức tự trị phi tập trung (DAO). Để thực hiện sứ mệnh của mình, YGG cần các mô hình subDAO ở từng khu vực. YGG SEA được hiểu là subDAO của YGG ở khu vực Đông Nam Á. Việt Nam sớm được YGG SEA chú ý vì là quốc gia có hoạt động mạnh mẽ về GameFi, đứng thứ 3 toàn cầu về số lượt tải ví Metamask vào năm 2021 (theo thống kê của ConsenSys). Đây là lý do YGG SEA Việt Nam được hình thành và phát triển như một đơn vị trực thuộc YGG SEA. Sứ mệnh của YGG SEA Việt Nam, gồm khai phá những tiềm năng lợi nhuận của blockchain game, giúp người chơi Việt tối ưu lợi nhuận qua các trải nghiệm tích cực trên metaverse và nền kinh tế blockchain.
Theo thống kê của Yield Guild Games (YGG SEA) đến đầu tháng 5, thị trường Việt Nam có khoảng 1.000 dự án game blockchain đang triển khai. Nổi bật nhất là Axie Infinity, từng có tổng giá trị vốn hóa đạt mốc 9,7 tỷ USD. Khoảng 10 startup Việt trong lĩnh vực blockchain có vốn hóa trên 100 triệu USD. Trong khi những kỳ lân công nghệ trước của Việt Nam mất hàng chục năm mới được định giá trên một tỷ USD, startup blockchain Sky Mavis chỉ mất 3 năm.
Trước sự sôi động của thị trường blockchain, ngày 27/4/2022, Hiệp hội Blockchain Việt Nam - VBA được Bộ Nội vụ phê duyệt thành lập. Việt Nam trở thành một trong số ít những quốc gia đầu tiên trên thế giới có một Hiệp hội blockchain chính danh. Hiện hiệp hội có hơn 50 thành viên, đối tác trong nước và quốc tế.
Theo ông Phan Đức Trung, Phó chủ tịch thường trực VBA, sự ra đời của hiệp hội có hai ý nghĩa lớn. Đầu tiên, nó cho thấy chính phủ Việt Nam đang hòa chung với xu thế toàn cầu, là minh chứng về một chính phủ số năng động, nhạy bén với công nghệ mới. Về phía cộng đồng và doanh nghiệp, dấu mốc này củng cố niềm tin Việt Nam không thụt lùi công nghệ so với thế giới. Thứ hai, kể từ khi ra đời, Hiệp hội đã mở ra những cuộc đối thoại giữa cộng đồng blockchain với cơ quan quản lý nhà nước và các hiệp hội ngành nghề khác. Việc này giúp phổ cập công nghệ, thúc đẩy ứng dụng blockchain vào các ngành nghề truyền thống chứ không chỉ dừng lại ở thị trường tiền mã hoá hay GameFi.
Chuỗi cung ứng công nghệ chuyển dịch về Việt Nam
Các hãng công nghệ đã chọn Việt Nam làm nơi đặt nhà máy sản xuất sau khi chuỗi cung ứng tại Trung Quốc chịu ảnh hưởng bởi Covid-19 và thương chiến Mỹ - Trung tiếp tục căng thẳng.
Cuối tháng 5/2022, Xiaomi Việt Nam tuyên bố đã có những lô điện thoại đầu tiên được sản xuất tại nhà máy đối tác ở Thái Nguyên, chuyển đến nhà phân phối trong nước và xuất khẩu đi một số thị trường Đông Nam Á... Nhà máy sản xuất thiết bị điện thoại di động Xiaomi tại Việt Nam được vận hành bởi DBG Technology, dưới sự giám sát nghiêm ngặt của các chuyên gia, đồng thời tuân thủ đầy đủ các tiêu chuẩn của hãng trên toàn cầu. Nhà máy sản xuất sản phẩm Xiaomi tới tay người dùng cuối cùng tại khu vực Đông Nam Á.
Trong danh sách đối tác cung ứng được Apple công bố hồi tháng 10, Việt Nam là nơi đặt nhà máy của 25 trên tổng số 190 đối tác của hãng, tăng 19% so với năm trước đó. Ngoài ra, điện thoại Samsung, Google Pixel cũng là những sản phẩm "made in Vietnam" từ nhiều năm trước. Theo thông tin từ Tổng Cục thống kê, ngành công nghiệp điện tử của Việt Nam đã sản xuất nhiều sản phẩm cho thế giới, như điện thoại, máy tính bảng, bo mạch chủ, màn hình, tivi, camera, thiết bị máy văn phòng và các sản phẩm quang học... Trong 11/2022, điện thoại và linh kiện là nhóm hàng có giá trị xuất khẩu lớn nhất, đạt 55,4 tỷ USD, tăng 6,6% so với cùng kỳ năm trước.
Trung tâm R&D lớn nhất Đông Nam Á tại Việt Nam
Thị trường Việt Nam, vốn được thế giới biết đến nhiều hơn ở vai trò gia công phần cứng lẫn phần mềm, nay đang chuyển dần sang hướng nghiên cứu và phát triển. Ngày 23/12, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển của Samsung tại Hà Nội đi vào hoạt động đã đánh dấu Việt Nam trở thành nơi đặt trung tâm R&D (nghiên cứu và phát triển) lớn nhất của hãng trong khu vực. Trung tâm có quy mô đầu tư 220 triệu USD, dự kiến là nơi làm việc của 3.000 kỹ sư Việt Nam trong việc nghiên cứu và phát triển các công nghệ mới về di động.
Trung tâm R&D của Samsung tại Hà Nội. Ảnh St
Trước đó, một số hãng công nghệ lớn như Qualcomm, LG, Grab... cũng đã mở trung tâm công nghệ ở Việt Nam. Theo giới chuyên gia, việc một số tên tuổi lớn chọn Việt Nam để thành lập trung tâm R&D là dấu hiệu cho thấy người Việt đủ năng lực tham gia vào những mảng có giá trị cao nhất trong chuỗi giá trị toàn cầu. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra thách thức cho các doanh nghiệp trong nước cần thu hút và giữ chân nhân tài trong bối cảnh cạnh tranh mạnh mẽ.
Nguồn tin:
