Cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, với sự bùng nổ của các công nghệ tiên tiến như AI, Internet vạn vật (IoT), điện toán đám mây, dữ liệu lớn (Big Data), và blockchain, đang tác động mạnh mẽ đến mọi lĩnh vực trong xã hội, trong đó có công tác thông tin - thư viện. Thư viện, từ lâu được coi là kho tri thức của nhân loại, đang phải đối mặt với nhiều thách thức to lớn trong việc thích ứng và chuyển mình để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dùng trong thời đại số. Công tác thông tin - thư viện ở Việt Nam đang trải qua giai đoạn chuyển đổi số. Hệ thống thư viện đa dạng từ cấp quốc gia đến địa phương đang dần được hiện đại hóa thông qua quá trình số hóa và ứng dụng công nghệ, mặc dù tốc độ còn chậm và không đồng đều giữa các khu vực. Mặc dù đã có khung pháp lý như Luật Thư viện 2019 và các văn bản pháp lý liên quan, nhưng việc thực thi chính sách vẫn gặp nhiều khó khân. Công tác thông tin - thư viện đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức lớn, nhất là trong chuyển đổi số, phát triển nguồn nhân lực, ứng dụng công nghệ mới và liên thông, cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, quản lý dữ liệu, bảo mật thông tin, đáp ứng nhu cầu đa dạng và nâng cao trải nghiệm người dùng, sự cạnh tranh với các nền tảng thông tin trực tuyến khác.
Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của người dùng, các dịch vụ thông tin - thư viện cần được đa dạng hóa và cải thiện chất lượng. Xu hướng kết nối - chia sẻ - tích hợp, hợp tác và liên kết giữa các thư viện, cũng như hợp tác quốc tế, cần được đẩy mạnh nhằm chia sẻ nguồn lực và nâng cao hiệu quả hoạt động. Trong bối cảnh cạnh tranh từ các nguồn thông tin trực tuyến và mạng xã hội, công tác thông tin - thư viện Việt Nam cần nỗ lực đổi mới, hướng tới phát triển mô hình thư viện số, thư viện hybrid, tăng cường ứng dụng các công nghệ tiên tiến như AI. Bài viết này sẽ phân tích những thách thức lớn mà công tác thông tin - thư viện tại Việt Nam đang phải đối mặt và đề xuất một số giải pháp trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0.
1. Thách thức về chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ mới và liên thông
Chuyển đổi số thư viện không chỉ đơn thuần là việc số hóa tài liệu mà còn là quá trình thay đổi toàn diện về hạ tầng công nghệ, quản lý thông tin và cách thức cung cấp dịch vụ cho người dùng. Chuyển đổi số thư viện liên quan đến việc áp dụng công nghệ thông tin và các nền tảng số vào hoạt động của các thư viện, nhằm xây dựng hệ thống liên thông và kết nối dữ liệu mọi lúc, mọi nơi. Điều này không chỉ cải thiện hiệu quả quản lý mà còn mở ra cơ hội phát triển cho các thư viện trong kỷ nguyên số, giúp các thư viện trở thành các điểm kết nối tri thức cho cộng đồng, doanh nghiệp và xã hội.
Theo thống kê từ Vụ Thư viện (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), hiện tại Việt Nam có khoảng 31.000 thư viện, bao gồm các thư viện công cộng, thư viện trường học, thư viện chuyên ngành và thư viện tư nhân. Hệ thống thư viện này đang dần được số hóa và liên kết, nhưng mức độ kết nối và liên thông còn chưa đồng đều giữa các vùng miền và các loại hình thư viện khác nhau. Việc chuyển đổi và liên thông các thư viện này là một trong những ưu tiên hàng đầu để xây dựng một hệ sinh thái thông tin quốc gia, đồng thời góp phần xây dựng các thành phố thông minh trong thời đại Công nghiệp 4.0.
Chương trình “Chuyển đổi số ngành thư viện đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” với mục tiêu đến năm 2025: có 100% thư viện công lập sẽ hoàn thiện và phát triển hạ tầng dữ liệu số, triển khai liên thông, chia sẻ tài nguyên và sản phẩm thông tin thư viện theo chức năng, nhiệm vụ hoặc văn bản hợp tác; 100% thư viện công lập sẽ có trang thông tin điện tử để cung cấp dịch vụ trực tuyến, tích hợp thành phần dữ liệu mở; 70% tài liệu cổ, quý hiếm và bộ sưu tập có giá trị về lịch sử, văn hóa, khoa học do các thư viện có vai trò quan trọng thu thập và quản lý sẽ được số hóa; 60% thư viện trong cả nước sẽ được kiểm duyệt thông qua hệ thống quản lý thông tin của cơ quan quản lý. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi số vẫn còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là trong việc xây dựng hạ tầng công nghệ đồng bộ và liên thông dữ liệu giữa các hệ thống thư viện khác nhau. Ngoài ra, vấn đề bản quyền và quyền truy cập tài liệu điện tử vẫn còn là rào cản lớn, gây khó khăn cho việc triển khai thư viện số ở quy mô rộng. Theo kết quả điều tra của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đối với 106 thư viện trên toàn quốc, 98% thư viện đã bước đầu xây dựng và vận hành thư viện điện tử. Tuy nhiên, số lượng tài liệu số hóa tại các thư viện còn hạn chế, chủ yếu là tài liệu nội sinh hoặc tài liệu đã hết bản quyền. Hơn nữa, chỉ có 37% thư viện thực hiện liên kết sử dụng chung nguồn lực thông tin với các thư viện khác.
Công nghiệp 4.0 thúc đẩy sự phát triển của công nghệ số, đòi hỏi các thư viện phải nhanh chóng chuyển đổi từ mô hình truyền thống sang mô hình số hóa. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi số này không hề đơn giản, đặc biệt đối với các thư viện tại các quốc gia đang phát triển, nơi hạ tầng công nghệ còn hạn chế. Số hóa tài liệu là một trong những bước đầu tiên và quan trọng nhất của chuyển đổi số. Việc này đòi hỏi nguồn lực tài chính, nhân lực và công nghệ lớn. Không chỉ cần thiết bị hiện đại để số hóa, mà các thư viện còn phải đầu tư vào các hệ thống lưu trữ và quản lý tài liệu số. Việc bảo tồn và bảo quản tài liệu số cũng là một thách thức khi các tài liệu cần được lưu trữ lâu dài mà không bị hư hỏng hay mất mát.
Bên cạnh đó, việc triển khai các công nghệ mới như AI, blockchain và dữ liệu lớn để tối ưu hóa quy trình quản lý và cung cấp thông tin cũng đòi hỏi các thư viện phải cập nhật liên tục. Tuy nhiên, không phải thư viện nào cũng có đủ năng lực và nguồn lực để áp dụng ngay những công nghệ này, dẫn đến sự chậm trễ trong việc thích ứng với xu hướng mới.
Để giải quyết thách thức này, cần xây dựng hạ tầng công nghệ hiện đại và đồng bộ giữa các thư viện, bao gồm hệ thống lưu trữ và quản lý dữ liệu số. Đầu tiên, việc số hóa tài liệu phải được đẩy mạnh, đặc biệt là các tài liệu quý hiếm, bảo đảm khả năng truy cập mọi lúc, mọi nơi. Tiếp theo, thư viện cần áp dụng các công nghệ mới như AI, blockchain để tối ưu hóa quản lý và cung cấp thông tin. Đặc biệt, việc tăng cường hợp tác kết nối - chia sẻ - tích hợp, liên thông giữa các thư viện sẽ giúp chia sẻ tài nguyên và tăng cường hiệu quả hoạt động. Cuối cùng, cần đầu tư vào đào tạo nhân lực có kỹ năng công nghệ số để thích ứng với xu hướng mới.
2. Cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin còn nhiều hạn chế
Hạ tầng công nghệ thông tin là nền tảng quan trọng cho bất kỳ quá trình chuyển đổi số nào, và đối với công tác thông tin - thư viện cũng không ngoại lệ. Tuy nhiên, thực trạng hạ tầng công nghệ thông tin tại các thư viện Việt Nam hiện nay vẫn còn nhiều hạn chế. Các thư viện cần có một hạ tầng công nghệ vững chắc để lưu trữ, quản lý và chia sẻ dữ liệu số, nhưng việc xây dựng và duy trì một hạ tầng như vậy không phải là điều dễ dàng.
Một thách thức lớn trong việc xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin là nguồn lực tài chính. Để xây dựng một hạ tầng đủ mạnh nhằm đáp ứng việc lưu trữ và quản lý dữ liệu số, các thư viện cần đầu tư vào các hệ thống điện toán đám mây, máy chủ và các giải pháp bảo mật dữ liệu và tăng cường tính linh hoạt trong quản lý dữ liệu. Tuy nhiên, vấn đề tài chính, thiếu nguồn lực là một rào cản lớn khiến nhiều thư viện chưa thể hoàn thiện hạ tầng này, dẫn đến tình trạng bị chậm trễ trong quá trình chuyển đổi số.
Việc thiếu các hệ thống phần cứng và phần mềm phù hợp để hỗ trợ cho công tác quản lý dữ liệu và cung cấp dịch vụ thư viện trực tuyến khiến cho quá trình chuyển đổi số gặp nhiều khó khăn. Nếu không có sự đầu tư hợp lý, các thư viện sẽ khó có thể duy trì và phát triển trong thời đại Công nghiệp 4.0.
Để khắc phục tình trạng hạ tầng công nghệ thông tin yếu kém trong thư viện, cần tập trung đầu tư vào các hệ thống công nghệ hiện đại như điện toán đám mây và máy chủ mạnh mẽ để lưu trữ và quản lý dữ liệu số. Điều này đòi hỏi nguồn lực tài chính lớn, vì vậy cần có sự hỗ trợ từ chính phủ và các tổ chức để bảo đảm các thư viện có đủ nguồn lực phát triển hạ tầng công nghệ. Đồng thời, cần xây dựng các giải pháp bảo mật dữ liệu chặt chẽ, nâng cao tính linh hoạt trong quản lý dữ liệu. Bên cạnh đó, đầu tư vào phần cứng và phần mềm phù hợp sẽ giúp các thư viện phát triển các dịch vụ trực tuyến, đáp ứng nhu cầu của người dùng trong thời kỳ Công nghiệp 4.0.
3. Quản lý dữ liệu lớn và thông tin số
Sự phát triển của dữ liệu lớn (Big Data) đang đặt ra những thách thức không nhỏ đối với công tác thông tin – thư viện. Lượng thông tin số ngày càng tăng đòi hỏi các thư viện phải có hệ thống quản lý và khai thác dữ liệu hiệu quả. Đặc biệt, với khối lượng dữ liệu khổng lồ từ nhiều nguồn khác nhau, công tác thông tin – thưc viện cần các công cụ phân tích thông minh để lọc và cung cấp thông tin phù hợp cho người dùng.
Trong bối cảnh chuyển đổi số, nhiều thư viện đã triển khai các hệ thống quản lý thông tin dựa trên các công nghệ như AI và máy học (machine learning) để tự động hóa quy trình quản lý dữ liệu. Tuy nhiên, việc triển khai các công nghệ này cũng gặp phải khó khăn do thiếu nhân lực có kỹ năng về công nghệ số. Một trong các mục tiêu chủ yếu đến năm 2025 của Chương trình Chuyển đổi số ngành thư viện đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 là 60% số thư viện trong cả nước trở lên được kiểm tra, quản lý thông qua hệ thống quản lý thông tin của cơ quan quản lý. Điều này cho thấy số lượng thư viện trên toàn quốc được giám sát và quản lý thông qua một hệ thống quản lý thông tin do cơ quan quản lý điều hành vẫn còn khiêm tốn.
Trong thời đại Công nghiệp 4.0, sự bùng nổ của thông tin và dữ liệu số là một thách thức không nhỏ đối với các thư viện. Lượng thông tin số mà các thư viện phải quản lý ngày càng lớn, và yêu cầu từ người dùng cũng ngày càng cao về độ chính xác, tốc độ và tính cập nhật của thông tin. Quản lý dữ liệu lớn đòi hỏi công tác thông tin – thư viện phải có khả năng thu thập, lưu trữ, phân tích và phân loại dữ liệu một cách hiệu quả. Hơn nữa, việc này còn đòi hỏi các phương pháp phân tích dữ liệu thông minh để có thể cung cấp thông tin phù hợp cho người dùng. Tuy nhiên, không phải thư viện nào cũng có đủ năng lực và nguồn lực để triển khai các công cụ và phương pháp quản lý dữ liệu lớn. Điều này khiến cho nhiều thư viện gặp khó khăn trong việc tối ưu hóa các dịch vụ thông tin. Để vượt qua những trở ngại này, cần đầu tư vào hạ tầng công nghệ hiện đại, đào tạo đội ngũ nhân sự về kỹ năng số, và phát triển các công cụ phân tích dữ liệu thông minh. Điều này không chỉ giúp thư viện tối ưu hóa dịch vụ mà còn đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng đa dạng của người dùng trong kỷ nguyên Công nghiệp 4.0.
4. Bảo mật thông tin, quyền riêng tư và quản lý bản quyền
Bảo mật thông tin và bảo vệ quyền riêng tư của người dùng là một trong những thách thức lớn mà công tác thông tin – thư viện phải đối mặt trong quá trình chuyển đổi số. Việc số hóa tài liệu và cung cấp các dịch vụ thư viện trực tuyến đòi hỏi thư viện phải quản lý và bảo mật lượng lớn dữ liệu người dùng, từ thông tin cá nhân đến các lịch sử truy cập và sử dụng dịch vụ.
Có thể nói, vấn đề bảo mật thông tin là một thách thức lớn đối với các thư viện trong bối cảnh Công nghiệp 4.0. Với sự phát triển của các dịch vụ thư viện số, người dùng ngày càng truy cập và chia sẻ nhiều thông tin cá nhân qua các hệ thống trực tuyến. Các thư viện phải đối mặt với nguy cơ bị tấn công mạng, rò rỉ thông tin cá nhân, và sự xâm nhập trái phép vào hệ thống dữ liệu. Việc bảo vệ thông tin của người dùng không chỉ đòi hỏi các biện pháp kỹ thuật như mã hóa dữ liệu, mà còn cần sự nâng cao nhận thức và kỹ năng của cán bộ thư viện trong việc bảo đảm an ninh mạng.
Ngoài ra, các thư viện cần tuân thủ các quy định pháp luật về bảo mật thông tin và quyền riêng tư của người dùng, đặc biệt trong bối cảnh các quốc gia đang ngày càng thắt chặt các quy định về bảo mật dữ liệu. Việc quản lý bản quyền trong môi trường số là một thách thức và trở nên phức tạp hơn trong bối cảnh số hóa và chia sẻ tài liệu trực tuyến, đòi hỏi thư viện phải có những giải pháp mới để bảo đảm tuân thủ luật pháp và đáp ứng nhu cầu của người dùng.
Để bảo vệ thông tin, thư viện cần áp dụng các biện pháp kỹ thuật như mã hóa dữ liệu, kiểm soát truy cập và thường xuyên nâng cao nhận thức về an ninh mạng cho cán bộ thư viện. Đồng thời, việc tuân thủ các quy định pháp luật về bảo mật và quyền riêng tư là bắt buộc để bảo đảm sự an toàn thông tin của người dùng. Vấn đề quản lý bản quyền cũng trở nên phức tạp hơn khi tài liệu được số hóa và chia sẻ trực tuyến, yêu cầu thư viện phải có những giải pháp linh hoạt để vừa tuân thủ luật pháp, vừa đáp ứng nhu cầu truy cập của người dùng trong bối cảnh công nghệ phát triển nhanh chóng.
5. Nhu cầu đa dạng và nâng cao trải nghiệm người dùng
Người dùng ngày nay có những kỳ vọng cao hơn về trải nghiệm dịch vụ, đặc biệt là trong việc tiếp cận thông tin trực tuyến. Công tác thông tin – thư viện cần phát triển các dịch vụ số đáp ứng nhu cầu người dùng, chẳng hạn như học liệu số, tìm kiếm thông tin nhanh chóng và truy cập từ xa. Người dùng hiện nay có những kỳ vọng cao hơn về trải nghiệm sử dụng dịch vụ thư viện. Họ mong đợi các thư viện có thể cung cấp các dịch vụ thông tin đa dạng, nhanh chóng và dễ dàng truy cập từ bất kỳ đâu, bất kỳ thời điểm nào. Công tác thông tin - thư viện cần phát triển mạnh hơn các dịch vụ thư viện trực tuyến, học liệu số, và các công cụ tìm kiếm thông tin thông minh để đáp ứng nhu cầu này.
Tuy nhiên, không chỉ dừng lại ở việc cung cấp thông tin, mà còn cần cá nhân hóa trải nghiệm người dùng, cá nhân hóa dịch vụ dựa trên nhu cầu và sở thích của từng cá nhân, áp dụng các công nghệ như AI để phân tích và gợi ý tài liệu phù hợp với nhu cầu và sở thích của từng cá nhân. Thế nhưng, việc áp dụng những công nghệ này lại gặp khó khăn vì thiếu nguồn lực và kỹ năng công nghệ trong đội ngũ cán bộ thư viện. Đây là một trong những thách thức quan trọng để nâng cao hiệu quả sử dụng dịch vụ thư viện trong thời đại số. Để vượt qua thách thức này, cần đầu tư đào tạo nhân lực và nâng cấp cơ sở hạ tầng công nghệ, giúp cải thiện hiệu quả sử dụng dịch vụ và đáp ứng kỳ vọng của người dùng trong thời đại số.
6. Sự thay đổi của thói quen đọc và tiếp cận thông tin
Người dùng hiện đại ngày càng ưa chuộng việc tiếp cận thông tin nhanh chóng và tiện lợi thông qua các thiết bị di động, ứng dụng đọc sách trực tuyến và mạng xã hội. Điều này đòi hỏi công tác thông tin – thư viện phải thay đổi cách thức cung cấp dịch vụ, từ việc phục vụ trực tiếp tại thư viện sang phục vụ trực tuyến thông qua các nền tảng thư viện số. Tuy nhiên, đối với các thư viện ở vùng sâu, vùng xa vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận tri thức do thiếu hạ tầng mạng và các dịch vụ thư viện số, đồng thời vẫn phải bảo tồn giá trị văn hóa đọc truyền thống. Điều này không chỉ đòi hỏi sự đầu tư lớn về công nghệ mà còn đòi hỏi thay đổi tư duy của các cán bộ thư viện trong việc tiếp cận và phục vụ người dùng. Các thư viện cần xây dựng các ứng dụng di động, nền tảng học liệu số và các công cụ tìm kiếm thông minh để đáp ứng nhu cầu của người dùng hiện đại. Tuy nhiên, việc phát triển và duy trì các dịch vụ này đòi hỏi nguồn lực tài chính và công nghệ lớn, điều mà không phải thư viện nào cũng có khả năng thực hiện.
7. Sự cạnh tranh với các nền tảng thông tin trực tuyến khác
Trong bối cảnh Công nghiệp 4.0, các thư viện phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ các nền tảng thông tin trực tuyến như Google, ChatGPT, Wikipedia, và các cơ sở dữ liệu mở khác. Sự phát triển của Internet và các nền tảng thông tin trực tuyến đặt ra thách thức lớn cho công tác thông tin – thư viện trong việc duy trì và thu hút người dùng, đặc biệt là thế hệ trẻ. Người dùng có xu hướng tìm kiếm thông tin nhanh chóng từ các nguồn này thay vì đến thư viện.
Để cạnh tranh, công tác thông tin – thư viện cần phải đổi mới, cung cấp các giá trị gia tăng mà các nền tảng thông tin trực tuyến không thể đáp ứng, chẳng hạn như thông tin chuyên sâu, học liệu chất lượng cao, và các dịch vụ tư vấn thông tin. Các thư viện cần đẩy mạnh số hóa và xây dựng các hệ thống dữ liệu số mạnh mẽ, liên thông với các thư viện khác để cung cấp thông tin đa dạng và chính xác hơn. Bên cạnh đó, cần tăng cường xây dựng các bộ sưu tập tài liệu điện tử, cung cấp các dịch vụ tư vấn thông tin cá nhân hóa và tối ưu hóa trải nghiệm người dùng trên các nền tảng thư viện số. Tuy nhiên, việc này đòi hỏi sự đầu tư lớn về công nghệ và nguồn lực, điều mà nhiều thư viện hiện tại chưa thể đáp ứng. Ngoài ra, việc hợp tác với các nền tảng trực tuyến cũng là một hướng đi tiềm năng nhằm nâng cao khả năng tiếp cận thông tin của người dùng.
8. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực
Một trong những thách thức lớn nhất đối với công tác thông tin - thư viện hiện nay là thiếu hụt về nhân lực có kiến thức và kỹ năng về công nghệ số. Cán bộ thư viện cần được đào tạo liên tục để cập nhật kiến thức và kỹ năng mới, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ thông tin, AI và phân tích dữ liệu lớn. Việc thu hút và giữ chân nhân tài trong ngành cũng là một thách thức lớn.
Việc đào tạo và nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ thư viện là điều cần thiết, đặc biệt trong bối cảnh các công nghệ mới liên tục xuất hiện và thay đổi cách thức vận hành của thư viện. Theo mục tiêu đến năm 2025 của Chương trình Chuyển đổi số ngành thư viện đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, là đào tạo 100% cán bộ thư viện đạt chuẩn về trình độ kỹ thuật số và công nghệ thông tin, nhằm đáp ứng nhu cầu quản lý và khai thác thông tin trong thời đại mới. Việc đào tạo và phát triển kỹ năng cho đội ngũ cán bộ thư viện là một thách thức lớn, đặc biệt tại các thư viện nhỏ và thư viện tại các khu vực nông thôn, nơi cơ hội tiếp cận với công nghệ còn hạn chế. Nếu không được đào tạo đầy đủ, các cán bộ thư viện sẽ gặp khó khăn trong việc sử dụng và triển khai các công nghệ mới, từ đó ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ thông tin - thư viện.
Để đạt mục tiêu đào tạo 100% cán bộ thư viện có trình độ kỹ thuật số vào năm 2025, cần xây dựng các chương trình đào tạo liên tục, phù hợp với thực tiễn của từng thư viện, bao gồm các thư viện ở vùng sâu, vùng xa. Việc thu hút và giữ chân nhân tài, đồng thời nâng cao chất lượng đào tạo, sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ thông tin - thư viện trong thời đại công nghệ 4.0.
Kết luận
Để vượt qua những thách thức mà công tác thông tin - thư viện tại Việt Nam đang phải đối mặt trong quá trình chuyển đổi số, các giải pháp đồng bộ và bền vững cần được triển khai. Trước tiên, cần đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng công nghệ thông tin để bảo đảm khả năng lưu trữ, quản lý và chia sẻ dữ liệu số, cũng như tăng cường các giải pháp bảo mật thông tin và quyền riêng tư của người dùng. Việc số hóa tài liệu, đặc biệt là các tài liệu quý hiếm, cần được đẩy mạnh nhằm tăng cường khả năng truy cập từ xa và mở rộng phạm vi phục vụ.
Bên cạnh đó, ứng dụng các công nghệ tiên tiến như AI, blockchain, và phân tích dữ liệu lớn sẽ giúp tối ưu hóa quy trình quản lý và cung cấp thông tin. Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả hoạt động mà còn cá nhân hóa trải nghiệm người dùng, đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng và cao cấp của người sử dụng dịch vụ thư viện. Sự hợp tác và liên kết giữa các thư viện trong nước và quốc tế cũng cần được đẩy mạnh để chia sẻ nguồn lực, tăng cường hiệu quả và bảo đảm tính nhất quán trong việc cung cấp thông tin.
Ngoài ra, để khắc phục tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực có kiến thức và kỹ năng công nghệ số, cần xây dựng các chương trình đào tạo liên tục cho cán bộ thư viện, đặc biệt tập trung vào việc cập nhật kiến thức về công nghệ mới. Điều này sẽ giúp các cán bộ thư viện thích nghi tốt hơn với những thay đổi trong môi trường số hóa và nâng cao chất lượng phục vụ. Việc thu hút và giữ chân nhân tài trong ngành thông tin - thư viện cũng cần được chú trọng để duy trì sự phát triển bền vững.
Các thư viện cũng cần chú trọng việc cạnh tranh với các nền tảng thông tin trực tuyến bằng cách cung cấp các giá trị độc đáo, như thông tin chuyên sâu và các dịch vụ tư vấn cá nhân hóa. Sự đổi mới và xây dựng các hệ thống dữ liệu số liên thông sẽ tạo ra lợi thế cạnh tranh, giúp thư viện không chỉ duy trì vị thế là trung tâm tri thức của cộng đồng mà còn phát triển mạnh mẽ trong thời đại Công nghiệp 4.0.
Tóm lại, công tác thông tin - thư viện ở Việt Nam hiện nay đang có nhiều bước tiến đáng kể trong việc chuyển đổi số và hiện đại hóa hệ thống quản lý. Tuy nhiên, công tác này đang đứng trước những thách thức lớn trong bối cảnh Công nghiệp 4.0. Để vượt qua những thách thức này, các thư viện cần chính sách hỗ trợ về đầu tư hạ tầng công nghệ, nguồn nhân lực, để nhanh chóng chuyển đổi số, hiện đại hóa hạ tầng công nghệ, nâng cao trình độ nguồn nhân lực, tăng cường kết nối – chia sẻ - tích hợp, liên thông hệ thống thư viện và đổi mới cách thức quản lý nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của người dùng. Với những nỗ lực như vậy, công tác thông tin – thư viện của Việt Nam sẽ từng bước phát triển, trở thành một trụ cột quan trọng trong hệ sinh thái tri thức quốc gia.
Nguồn tin:
.jpg)
