Đinh lăng là loài dược liệu quý đã được con người biết đến từ lâu. Theo y học cổ truyền, cây Đinh lăng là vị thuốc nam có tính năng chống dị ứng, giải độc thức ăn, chống mệt mỏi...; rễ và lá Đinh lăng có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, có tác dụng thông huyết mạch, bồi bổ khí huyết, chữa ho ra máu, kiết lỵ. Ngoài các tác dụng trên, những tính chất khác của Đinh lăng gần giống như nhân sâm.
Cây Đương quy trồng trong sản xuất hiện nay được nhập từ Nhật Bản vào Việt Nam năm 1990. Rễ cây Đương quy là một vị thuốc quan trọng nhất trong y học cổ truyền, có tác dụng bổ gan, bảo vệ gan chống lại độc tố, kích thích quá trình trao đổi chất, chống viêm và giảm đau…, được sử dụng trong hầu hết các bài thuốc bổ huyết, hoạt huyết của y học cổ truyền. Trong lâm sàng, nó được dùng độc vị hoặc phối hợp với các vị thuốc khác để điều trị tới ba mươi loại bệnh khác nhau như thiếu máu, viêm gan mãn, viêm thận cấp, tê liệt… Theo Y học cổ truyền, Đương quy có tác dụng bổ huyết, hoạt huyết, điều hoà kinh nguyệt và giảm đau.
Hiện nay, nhu cầu sử dụng Đương quy và Đinh lăng cho thị trường dược trong nước lên tới hàng triệu tấn/năm. Tuy nhiên, nguồn thu hái trong nước mới chỉ đáp ứng được 20-30%, vì vậy dược liệu nói chung và dược liệu Đương quy và Đinh lăng nói riêng, chủ yếu là thu mua từ nước ngoài, không rõ nguồn gốc, xuất xứ, cùng với đó là tình trạng dược liệu rác được bày bán tràn lan trên thị trường. Trước nhu cầu quá lớn về sử dụng 2 loại dược liệu từ Đinh lăng và Đương quy trong nước xét thấy Đắk Lắk là nơi có điều kiện tự nhiên, xã hội và sinh thái rất phù hợp với 2 loài dược liệu này. Đặc biệt, địa phương này còn có khả năng phát triển thành vùng sản xuất dược liệu thành hàng hóa. Nhóm nghiên cứu của ThS. Nguyễn Ngọc Dương tại Công ty Cổ phần Nicotex Đắk Lắk kết hợp với các nhà khoa học dược liệu tại Trung tâm Nghiên cứu trồng và chế biến cây thuốc Hà Nội thực hiện đề tài: “Ứng dụng khoa học công nghệ xây dựng mô hình trồng và sơ chế cây Đương quy (Angelica acutiloba Kitagawa) và cây Đinh lăng (Polyscias fruticosa (L.) Harms) theo GACP, tạo vùng nguyên liệu dược tại Đắk Lắk” trong thời gian từ năm 2017 đến năm 2021.
Mục tiêu của đề tài là ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ để xây dựng thành công mô hình nhân giống, trồng và sơ chế cây Đương quy (Angelica acutiloba Kitagawa) và Đinh lăng (Polyscias fruticosa (L.) Harms) theo tiêu chí GACP - WHO và phù hợp với điều kiện kỹ thuật, kinh tế tại tỉnh Đắk Lắk nhằm tạo vùng nguyên liệu ổn định cho sản xuất thuốc.
Nhóm nghiên cứu đã triển khai mô hình vườn ươm giống 2 loài cây dược liệu Đinh lăng và Đương quy tại xã Ea Nuol, huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk với tổng diện tích 20.000m2. Mô hình nhân giống cây dược liệu đã sản xuất 1.430.000 cây giống Đinh Lăng và 3.110.000 cây giống Đương quy. Cây giống sản xuất từ mô hình nhân giống đã đảm bảo chất lượng được các nhà vườn đánh giá cao.
Đề tài đã triển khai mô hình trồng 20 ha Đương quy. Các mô hình trồng Đương quy phát triển mạnh, năng suất bình quân đạt 2,31 tấn/ha cao sơ so với các vùng khác. Mô hình trồng Đinh lăng với diện tích 20 ha. Đã thu hoạch 05 ha với năng suất đạt 4,4 tấn/ha. 15 ha còn lại vẫn đang tiếp tục chăm sóc. Ngoài ra, đề tài đã xây dựng xưởng sơ chế dược liệu và lắp đặt hệ thống máy móc sơ chế với hiệu suất cao đạt hơn 50 tấn dược liệu mỗi năm.
Các sản phẩm của công ty làm ra được kiểm tra chất lượng từng lô hàng, đóng gói theo quy cách, đánh mã số từng lô hàng, lập hồ sơ lưu trữ, có nhãn mác để chứng minh nguồn gốc xuất xứ sản phẩm hàng hóa nhằm quản lý, truy nguồn gốc sản phẩm, duy trì chất lượng sản phẩm ổn định lâu dài.
Công ty sẽ mở rộng diện tích trồng dược liệu và tổ chức tập huấn kỹ thuật cho các hộ nông dân có nhu cầu trồng dược liệu nhằm mở rộng vùng nguyên liệu tại Đắk Lắk, góp phần thực hiện thành công chiến lược phát triển ngành dược của Việt Nam.
Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu (mã số 20553/2021) tại Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia.
Nguồn tin:
.jpg)
