Mít nghệ có nguồn gốc từ Ấn Độ được trồng và nhân rộng ra khắp Đông Nam Á. Tại nước ta, giống mít này có thể trồng ở hầu hết các nơi, kể cả những vùng đất nghèo dinh dưỡng. Hiện nay, những lợi ích về kinh tế và ưu điểm về chất lượng (múi to, dày, ráo, có vị ngọt...) Mít nghệ ngày càng được người tiêu dùng trong và ngoài nước ưa chuộng, được người dân tin tưởng, phát triển, diện tích trồng ngày càng lớn ở nhiều nơi nhằm cung cấp nhu cầu ngày một cao.
Đặc điểm: Bề ngoài, cây Mít nghệ nhìn giống với những loại mít khác, tuy nhiên đây là loại mít với nhiều ưu điểm vượt trội. Cây có chiều cao từ 6 - 8m, có sức chống chịu khô hạn rất tốt với bộ rễ đâm sâu chắc chắn cây có thể chống chịu được với gió bão. Đúng với tên gọi, Mít nghệ cho quả có múi màu vàng tươi rực rỡ, khi ăn có vị ngọt sắc và rất giòn, đồng thời có mùi thơm đậm rất đặc trưng. Về năng suất thì đây là giống cho năng suất cao, trung bình một cây mít bắt đầu trồng mất khoảng 3 - 4 năm sẽ cho ra quả (nếu trồng bằng chiết cành thì cây sẽ cho thu hoạch sau 3 năm), quả to và sai quả, mỗi quả trung bình có kích thước từ 9 - 10kg, có thể đạt trọng lượng khổng lồ từ 50 - 60kg, đây được xem là một trong những giống mít có quả to nhất, với mức giá trung bình khoảng 15.000đ/kg, một cây có thể thu về từ 6 - 7 triệu/vụ.
Bên cạnh đó, cây Mít nghệ còn có nhiều lợi ích khác: Mít nghệ được xem như một loại quả giàu dinh dưỡng với nguồn Vitamin dồi dào cùng các loại khoáng chất tốt cho sức khỏe, vì vậy có khả năng nâng cao hệ miễn bảo vệ cơ thể, ngăn ngừa ung thư (trong mít có chứa hàm lượng isoflavones và Saponins có tác dụng ức chế tế bào ung thư chống lại một cách hiệu quả nhất), giúp tăng cường hệ tiêu hoá, duy trì huyết áp một cách khỏe mạnh nhất, cải thiện chức năng xương khớp..., phủ xanh đất trồng và chống xói mòn đất, bảo vệ môi trường xanh sạch đẹp, được trồng làm cây phát triển kinh tế ở nhiều địa phương. So với nhiều loại trái cây khác, mít được coi là loại trái cây sạch và an toàn, thơm ngon và bổ dưỡng, được đánh giá là loại cây dễ trồng, mất ít công chăm sóc và cây phát triển rất khỏe mạnh, trồng một lần là có thể cho thu hoạch nhiều năm về sau.
Thời vụ trồng: Mít nghệ được trồng vào đầu mùa mưa từ tháng 5 - 7 dương lịch vì có nguồn nước nên đỡ tốn công chăm sóc, nếu chủ động được nguồn nước người dân có thể trồng mít nghệ quanh năm.
Tiêu chuẩn chọn giống: Mít nghệ thường được trồng bằng phương pháp gieo hạt, chiết cành hoặc nuôi cấy mô. Hiện nay phương pháp chiết được ưa chuộng hơn, vì cây sẽ nhanh cho thu hoạch và không bị thoái hóa do nguồn gen ổn định. Thường mùa chiết sẽ là vào mùa mưa và cành ghép được chọn trên những cây khoảng 2 năm tuổi đã hóa gỗ.
Tiêu chuẩn chọn đất trồng: Mít nghệ dễ trồng và thích nghi trên nhiều loại đất khác nhau, có thể trồng hầu hết các nơi, kể cả những vùng đất nghèo dinh dưỡng cho đến đất pha cát cây đều có thể sống được. Bên cạnh đó, do có bộ rễ cắm sâu vào đất nên trồng được trên nhiều loại địa hình khác nhau. Nên chọn đất trồng ở nơi khô ráo thoát nước tốt, không bị ngập úng kéo dài, có đủ nước tưới để cây sinh trưởng.
Đào hố trồng cây: Để cây phát triển tốt cần phải chuẩn bị mô hoặc hố trồng trước khi trồng, dùng lớp đất mặt để đắp mô, lượng phân bón lót cho một mô hoặc hố từ 10 - 15kg phân chuồng hoai mục, vôi bột và phân lân sinh học 0,5 - 01kg và 10g Furadan hoặc Basudin cho đất ủ trong vòng 1 tháng. Kích thước hố trồng cần phải đủ rộng (tối thiểu dài 40, rộng 40 cm và sâu 40 cm). Với khoảng cách mỗi hố tương đương mỗi cây từ 5 - 7m, mật độ trồng 300 cây/ha hoặc 210 cây/ha để cây phát triển tốt sau này.
Kĩ thuật trồng và chăm sóc: Tiến hành đào hố sâu to hơn bầu cây trên hố đã được chuẩn bị sẵn, sau đó tiến hành dùng dao và kéo cắt bầu nilon rồi cho cây vào hố trồng vun đất phủ kín bầu đất, sau đó tiến hành phun tưới nước ngay cho cây. Thời điểm mới trồng cần tiến hành che phủ gốc, quanh gốc nên tủ rơm, rác, cỏ khô theo hình vòng tròn giữ ẩm, chống cỏ, giữ cho mặt đất mát, không bị lèn trong mùa mưa, giữ phân không bị rửa trôi tránh xói mòn đất vào mùa mưa và hạn chế thoát hơi nước vào mùa hè nắng nóng. Nên cắm thêm cọc trồng để giúp cây đứng thẳng không bị lung lay do gió mạnh hoặc có bão.
Chế độ tưới nước và làm cỏ: Nên tưới nước cho cây 2 đến 3 ngày một lần và tùy từng điều kiện đất mà tăng hoặc giảm cho phù hợp, cây trưởng thành tưới nước đủ ẩm trong mùa khô, Mít nghệ khá sợ ngập úng nên cần khơi thông nước cho cây vào mùa mưa. Định kì tiến hành làm cỏ xung quanh gốc cho cây, thường một tháng làm cỏ dọn sạch đất một lần xung quanh gốc cây. Làm cỏ trong những năm đầu, từ năm thứ 3 trở đi chỉ làm cỏ xung quanh gốc và cách gốc từ 06 - 1m kết hợp với những lần bón phân.
Tỉa cành tạo tán: Để giúp cây được phát triển một cách cân đối và loại bỏ các loại sâu bệnh hại người dân nên cắt tỉa cành và tạo tán định kì. Khi cây mít cao 1m trở lên tiến hành tỉa cành, tỉa bỏ những cành sâu bệnh, cành mọc yếu ớt, cành mọc sát mặt đất, cành héo và còi cọc. Chỉ bỏ cành cấp 2, cấp 3, tỉa cành là một trong những biện pháp nhằm tăng năng suất và phòng chống sâu bệnh hiệu quả đối với cây mít. Sau mỗi vụ thu hoạch nên tỉa cành một lần để loại bỏ những cành già cỗi và cho cây mau lại sức.
Bón phân: Để cây mít khỏe mạnh và cho thu hoạch đều từng năm người dân cần tiến hành bón phân định kì, tùy thuộc vào độ tuổi cây, độ dinh dưỡng trong đất mà bón cho hợp lý. Dùng phân NPK 16-16-8 trong thời kì cây mít còn nhỏ mỗi năm bón khoảng 300g và tăng lên 10% mỗi năm tiếp đó. Thời gian khi cây ra quả nên bón phân Kali tăng lên và chỉ nên bón phân 2 lần/năm thường vào cuối vụ thu hoạch và đầu vụ mùa.
Hoặc người dân có thể lựa chọn bón phân theo cách sau: Từ năm thứ 1-3 dùng phân hỗn hợp theo tỉ lệ 13kg ure + 33kg super lân + 10kg KCL (năm thứ 1 bón 0,6kg/cây; măm thứ 2 bón 1kg/cây; năm thứ 3 bón 1,5kg/cây, chia làm 3-4 lần bón trong năm). Từ năm thứ 4 trở đi dùng hỗn hợp phân theo tỉ lệ: 17kg ure + 16 kg super lân + 15kg KCL. Bón 2 - 4kg/cây/năm chia làm 2 lần bón (bón 2/3 lượng phân với 10 - 15kg phân chuồng sau thu hoạch và 1/3 lượng phân nuôi trái trong năm).
Người dân cần lưu ý: Nên bón nhiều phân Lân và Đạm vào cuối thời kỳ cây nuôi trái. Bón phân bón lá kết hợp với phân chuồng ở những giai đoạn tương ứng. Cần quan tâm bổ sung cho cây, các loại phân trung lượng, vi lượng (Chelax-Combi-5) để giúp cây nhận được đầy đủ chất dinh dưỡng, nên kết hợp với những đợt xịt thuốc sâu rầy để cung cấp phân nuôi cây. Nên bón phân cho cây trước khi ra hoa, cần dựa vào kinh nghiệm xử lý ra hoa và các dự báo về thị trường ở thời kỳ thu hoạch.
Phòng trừ sâu bệnh: Mít nghệ thường bị một số sâu, bệnh hại như bệnh thối nhũn do nấm Rhizoctonia solari; Sclerotium; Pythium gây ra. Nguyên nhân do vườn có độ ẩm cao và rậm rạp, phòng trị cần dùng Viben C 50BTN, Bonanza 100DD hay Tilt 250ND, Score 250EC. Bệnh thối gốc chảy nhựa do nấm Phytopthora xâm nhập, bệnh này thường khó phát hiện, khi biết bệnh đã nặng, lá vàng rụng, nước từ thân rỉ ra… khó chữa trị, cách phòng trị nên trồng trên đất cao ráo, thoát nước tốt và giữ cho vườn thông thoáng sạch sẽ; dùng thuốc Actara tiêm thẳng vào thân cây. Ngoài ra cây còn bị sâu đục thân, đục cành, ruồi đục trái, ngài đục trái và rầy rệp phá hại, cách phòng trị bằng các loại thuốc như Trebon 10ND, Azodrin, Monitor.
Thu hoạch: Với việc trồng bằng chiết cành thì cây sẽ cho thu hoạch sau 3 năm, lúc này quả sẽ cho đều và nhiều dần qua các năm. Tùy từng cây mà số quả cho khoảng 20 quả trở lên. Khi hái chọn những quả sờ vào mềm mắt nở to. Nên hái vào lúc khô ráo không mưa sẽ cho chất lượng mít ngon và ngọt nhất.
Có thể nhận thấy, cây Mít nghệ là loại cây ăn quả mang lại nhiều giá trị, từ Miền Đông Nam Bộ, Tây Nguyên, vùng đồi núi miền Trung đổ ra cho đến các tỉnh phía Bắc đều có thể quy hoạch trồng cây Mít nghệ kết hợp với chăn nuôi, thủy sản và công nghệ chế biến, đây là một yếu tố quan trọng đối với sự phát triển của cây trồng trong khu vực, điểm nổi bật của giống mít này là khả năng thích nghi xuất sắc với điều kiện khí hậu của miền Bắc, dù có chút khác biệt với một số loại mít khác là Mít nghệ yêu cầu cần một khoảng thời gian lớn hơn để ra hoa và đậu quả (sau khoảng 3 đến 4 năm trồng).
Dựa trên điều kiện địa phương cụ thể, đặc biệt là đặc tính đất đai và khí hậu của tỉnh Hà Giang, người dân có thể lựa chọn giống Mít nghệ để trồng thử nghiệm, bởi đây là giống mít có thể thích nghi được với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng, địa hình của các huyện như Quản Bạ, Vị Xuyên, Bắc Quang, Quang Bình..., việc trồng giống Mít nghệ sẽ có tiềm năng phát triển kinh tế, giúp đảm bảo hiệu quả sản xuất và tối ưu hóa năng suất mít, giúp xóa đói, giảm nghèo mang lại hiệu kinh tế cao. Người dân có thể mua giống cây Mít nghệ tại một trong các địa chỉ uy tín như Trung tâm Chuyển giao công nghệ và Hợp tác trang trại Vietgap, thị trấn Trâu Quỳ - Gia Lâm - Hà Nội, hoặc tham khảo các thông tin tại địa chỉ Website chính: https://hocviennongnghiep.com.vn/.
Nguồn tin:
.jpg)
